Wśród ofert sprzedaży nieruchomości zdarzają się mieszkania, które nie posiadają założonej księgi wieczystej. Zazwyczaj są to mieszkania spółdzielczo-własnościowe, których cena potrafi być dużo niższa niż mieszkań własnościowych. Temat ten dotyczy głównie mieszkań zbudowanych w latach 60-80-tych. Przy rozważaniu zakupu takiego mieszkania należy dokładnie sprawdzić wszystkie słabe punkty takiej transakcji.
Czy jest to ryzykowana transakcja?
Zakup nieruchomości bez założonej księgi wieczystej wymaga sprawdzenia dodatkowych dokumentów. Będzie to przede wszystkim podstawa nabycia nieruchomości – najczęściej jest to akt notarialny, umożliwiający obecnemu właścicielowi nabycie prawa do nieruchomości. Akt może zostać zastąpiony:
Postanowieniem sądu lub notariusza potwierdzające nabycie spadku lub darowizny (dodatkowo potwierdzenie opłaty podatku od spadku czy darowizny);
Decyzja administracyjna przyznająca prawo własności lub użytkowania wieczystego;
Zaświadczenie ze spółdzielni mieszkaniowej potwierdzające prawo spółdzielczej własności.
Kredyt na nieruchomość bez założonej księgi wieczystej
Nabycie mieszkania bez księgi wieczystej wymaga dodatkowej analizy. Priorytetem powinno być okazanie przez obecnego właściciela zaświadczenia wydanego przez spółdzielnię mieszkaniową. Zaświadczenie powinno mieć moc do założenia księgi wieczystej. W takim dokumencie powinny widnieć następujące informacje:
Dane właściciela
Adres mieszkania
Dane gruntu, na którym posadowiony jest budynek
Dokładny opis mieszkania (ilość pokoi, łazienek, metraż, komórka lokatorska lub miejsce postojowe)
Potwierdzenie braku księgi wieczystej
Potwierdzenie braku przeciwwskazań do założenia księgi wieczystej
Potwierdzenie braku zaległości w opłatach eksploatacyjnych lokalu w tym czynszu
Celu wydania zaświadczenia
W przypadku mieszkania spółdzielczo-własnościowego w budynku na gruncie, do którego spółdzielnia mieszkaniowa nie posiada prawa własności lub użytkowania wieczystego, założenie księgi wieczystej jest zawieszone do czasu wyjaśnienia prawa własności. Istotne jest, że brak prawa spółdzielni do gruntu oznacza brak możliwości kredytowania takiego mieszkania. W takich przypadkach zazwyczaj w ogłoszeniu sprzedaży mieszkania jest często informacja, że możliwy jest zakup tylko za gotówkę.
Proces uzyskania kredytu na mieszkanie bez księgi wieczystej
Zazwyczaj proces jest bardzo podobny to standardowego. Oznacza jednak występowanie dodatkowych kroków opisanych powyżej równoznaczne z analizą większej ilości dokumentacji czy sprawdzenie prawa do użytkowania gruntu przez spółdzielnię mieszkaniową. Kolejność jest następująca:
Sprawdzenie dokumentacji
Sprawdzenie prawa spółdzielni mieszkaniowej do użytkowania gruntu
Złożenie wniosku kredytowego
Podpisanie umowy kredytowej
Podpisanie umowy notarialnej i zawarcie w umowie wniosku o założenie KW
Złożenie wniosku o wpis hipoteki do nowej KW
Podsumowując, by ustalić prawo spółdzielni mieszkaniowej do gruntu należy sprawdzić jej księgę wieczystą. Każda transakcja jest inna i nie należy bać się zakupu, a jedynie mieć świadomość wszelkiego ryzyka związanego z taką transakcją. Zakup nieruchomości bez księgi wieczystej wiąże się z dodatkowymi obowiązkami i często bez specjalistycznej wiedzy mogą być zaniedbane.